Frit Nedir ve Nasıl Üretilir...?

Frit Nedir,

Frit kelimesi  İtalyanca Fritta (Yanmış,kızarmış anlamında) gelmektedir.Frit aynı zamanda bir sır bileşenidir ve 1400-1450  C de seramikte sır yapımında kullanılan hammaddelerin hazırlanmış formülasyonlarının eritilerek (camlaştırılarak)homejenleştirilmesidir .

Hammaddeler neden direk kullanılmak yerine Frit haline getirilir?

1-Seramik Sır formülasyonlarında kullanılan hammaddelerin ergime dereceleri farklılıklar  gösterir. Örneğin Aluminyum Oksitin (Al203) ergime derecesi 2100 C iken Baryum karbonatın ergime derecesi 800 C dir.Bunun gibi formülasyondaki her hammaddenin farklı ergime derecelerini kullanım oranlarını ararlayarak istediğimiz sıcaklığa getirmek için fritleştirme gereklidir

2-Seramikte Kullanılan hammaddelerin bazıları insan sağlığı için uygun olmadığından (zehirli) olduğundan Örneğin ;Kurşun oksit,Baryum oksit, Çinko oksit vb.bu hammaddeleri yüksek derecede yakarak içerisindeki bulunan zehirli kimyasalları uzaklaştırmak için fritleştirme işlemi yapılır.

3-Seramik hammaddelerinin bazıları suda çözünen hammaddelerdir (Bor türevleri gibi) Seramik sır uygulamaları farklı şekillerde yapılmaktadır özellikle daldırma,akıtma ve püskürtme uygulamalarında sır bir kazana alınarak uygulanır. Eğer biz bu hammaddeleri fritleştirmeden kullanmak istersek kazan içerisinde zamanla ayrışmadan dolayı farklı sır dalgalanmaları olacaktır bu nedenle bunu engellemek için diyer hammaddelerle fritleştirip ve homejenleştirerek kullanılır.

4-Stok maliyetini azaltmak ve daha stabil ve kaliteli üretim için frit üretimi yapılmaktadır.

5-Düşük derece sır pişirimleri için frit üretimi gerekmektedir 

6- Vetroza ve grit uygulamaları için fritleşmire yapılır 

-Yüksek derece uygulamalarında Vitrifiye ve Porselen üretimlerinde frit kullanmaya pek gerek yoktur.Frit daha çok düşük derce ve hızlı üretimler için tercih edilir.

Örneğin Bazı Üretimlerin sıcaklık değerleri  ;

-Seramik Duvar karosu  1050-1130 C

-Seramik Yer Karosu      1180-1200 C

-Porselen Karo               1200-1220 C

-Vitrifiye  Lavabo            1200-1220 C

-Porselen Tabak              1300-1400 C

-Hobi Seramik                 1000-1060 C

-Stoneware seramik       1180-1220 C

-Porselen Seramik          1200-1250 C

-Çini Seramik                   900-950 C

Frit üretimi iki şekilde yapılmaktadır Rotary. (döner) ve Continue (sürekli) fırınlarda üretilir

Rotary fırınlarda frit üretim ;Manuel şekilde bir kazan yada bigbage  tartılarak hazırlanan harman değirmenin üzerinden değirmen içerisine boşaltılarak değirmenin brülörü ateşlenir ve değirmen sabit hızda dönmeye başlar .Ergime tamamlandıktan sonra değirmen durdurulur ve altında kazanda bulunan soguk suyun içerisine yavaş yavaş akıtılarak akkor halinde akan fritin şoklama işlemi yapılır 

Continue Frit üretimi ; Continue (sürekli) frit ürertimi ismindende anlaşılacağı için kesintisiz üretimdir.Genellikle otomatik tartım yapılarak sürekli yanan  fırına fırının  baş tarafından karışım hammaddeler beslenir iki bölmeli olan fırında tek ve çoklu brülör (LPC veya doğal gazla çalışan sıcak üfleme ) tipli fırınlar sistemiyle üretim yapılır.Ergime 1450 C de ergime lav şekline fırının sonundan altında içi su dulu ve sürekli  soğuk olması için devirdaim yapan kazanın içine akıtılarak şoklama işlemi yapılarak fritleştirme tamamlanmış olur .

Fritlerin kullanım ömrü diye birşey yoktur ve camlaşma tamamlandığı için bünyesine rutubet bulundurmaz.

Fritler ;Renkli,transparant,mat ve opak şeklinde üretilir .Aluminalı bilyalı değirmenlerde suyla öğütülerek sulu sır veya kuru öğütme yapılarak kuru toz sır üretimi yapılmaktadır.